नायगरा

आपल्याजवळची नैसर्गिक संपत्ती जगासमोर कशी मांडायची आणि त्याचे चार चौघांकडून कौतुक कसे करून घ्यायचे याचे ज्वलंत उदाहरण म्हणजे अमेरिका.अर्थात यातही कला आहे प्रश्नच नाही.मुख्य म्हणजे आपल्याजवळ असलेल्या गोष्टींबद्दलची आस्था हा खूप मोठा घटक आहे. 'पिकतं तिथं विकत नाही' हे जरी आपण मान्य केले तरी काही लोक मात्र पिकवून,छान पॅकिंग करून,सजवून त्या गोष्टी विकतात हेही तितकेच खरे आहे.

 

स्वतःकडे काय आहे आणि ते लोकांसमोर कश्याप्रकारे मांडल्यावर त्याची किंमत सर्वार्थाने वसूल होईल याचा ज्याला अंदाज असतो तोच खऱ्या अर्थी प्रगत म्हणावा लागेल.कदाचित हे अमेरिकेच्या महासत्ता होण्यामागचे एक कारण असू शकेल.आणि दुर्दैवाने याच गोष्टीचा अभाव आपल्याकडे दिसून येतो.याला किव्वा या पाठीमागे अनंत कारणे असतीलही पण याचा फटका मात्र एक राष्ट्र म्हणून आपल्याला जोरात बसतोय.

याचा प्रत्यय मला येत होता जेव्हा मी नायगारा धबधबा पहात होतो.लोकांनी प्रेमातच पडाव अश्या प्रकारे पाहण्याची सोय इथे केलेली आहे.धबधबा हा नक्कीच भव्य आणि सुंदर आहेच.पण तोच धबधबा रात्री पाहण्याची केलेली सोय,रंगबिरंगी प्रकाशझोत सोडून त्याचे खुलवले रूप,धबधब्याच्या पोटात जाऊन आनंद घेण्यासाठी केलेली बोटीची फेरी या गोष्टी अजून आपल्याला धबधब्याच्या प्रेमात पाडतात.

एखादे पर्यटन स्थळ कसे असावे किव्वा एखादे पर्यटन स्थळ जतन कसे करावे याचा मानदंड इथे पहायला मिळतो.धबधबे आपल्याकडे चिक्कार आहेत.पण जगभरातून ते पाहण्यासाठी लोक येतात अशी एकही धबधब्याची ओळख आपण अजून निर्माण करू शकलो नाही हे वास्तव आहे.तिथेही पाणीच वाहते आणि इथेही पाणीच वाहते.दूधसागरची उंची तर नायगारा पेक्षा जास्त असेल कदाचित.पण दूधसागर अखंड पाहता येईल अशी एकही सोय एकही जागा आपल्याला करता आलेली नाही याचे वाईट वाटते.

निसर्ग,कला आणि संस्कृती यांच्या वैविध्यतेने संपन्न असलेल्या आपल्या राष्ट्रात पहायला मिळणार नाही अशा गोष्टी फार कमी आहेत.मात्र तिथपर्यंत पोहोचून त्याचा आनंद घेणे हे कदाचित अनेक कारणांमुळे दुरापास्त होत आहे आणि हीच गोष्ट आपल्यात आणि विकसित राष्ट्रात अंतर वाढवण्यात कारणीभूत ठरत आहे का अशी शंका निर्माण होते.

अर्थात हे सांगत असताना नायगऱ्याचे महत्व आणि सौंदर्य हिरावून घेण्यात काहीच अर्थ नाहीये.त्यामुळे शक्य झाल्यास या दोन राष्ट्रांच्या सीमेवर अविरत कोसळणाऱ्या फेसाळ गोड्या पाण्याच्या जलाशयाला नक्की भेट द्या.अमेरिकेची ओळख म्हणून याचे नाव का घेतले जाते याचा अंदाज सहजच येईल.

- हृषिकेश